به گزارش خبرنگار زریان موکریان،تپه  قلایچی بوکان  گنجینه مهم و تاریخی از تمدن مانا را در دل خود دارد. گنجینه‌ای که با گذشت سه هزار سال از قدمت آن، هنوز هم از دیدن‌شان شگفت‌زده می‌شوید.

این گنجینه که همان آجرهای لعابدار قلایچی است، نشان از هنر وصنعت یگانه دارند؛ وقتی کشف شدند تلفیق رنگها و طرح دقیق نقوش روی این آجرها پژوهشگران را حیرت زده کرد.

این آجرها با طرحها و رنگهای گوناگون که روزگاری دیوار بنای معبد تپه قلایچی را منقش کرده بودند.

 آجرهای مانایی با نقوش  هندسی، گیاهی، حیوانی،  اساطیری و انسانی که فرمها ورنگهای فراروانی در آنها به کار رفته  است  از خلاقیت هنرمندان آن دوره حکایت دارند.

 «دکتر قطب الدین صادقی» در سخنرانی که در مراسم افتتاحیه نمایشگاه آجرهای لعابدار قلایچی در شهرستان بوکان زادگاه این آجرها ارائه کرد، گفت: به علت آب زیاد،  زمینهای مرغوب، کوه های سرشار از برف در حد فاصل زریبار مریوان و دریاچه ارومیه، حکومتهای  کوچک بر  فراز تپه ها تاسیس شد که همیشه مورد هجوم دو حکومت قدرتمند آن زمان بودند.

دکتر صادقی حملات مکرر آشوریها و غارتهای آنها را علت اتحاد حکومتهای کوچک منطقه  و شکل گیری حکومت ماد دانست و گفت: این حکومتهای کوچک با تشکیل حکومت ماد توانستند بزرگترین دشمن زمان خود بعنی آشوریها را از صفحه زمین محو کنند.

وی با تاکید بر اینکه قلایچی بوکان مقدمه ای بر حکومت ماد است، خاطر نشان کرد: نقوش قلایچی برآمده از فرهنگ،  تجربه تاریخی و جغرافیایی منطقه ایی است که زیویه سقز، قلایچی بوکان و حسنلو نقده در دل آن ظهور کرد.

این استاد ایران شناسی در دانشگاه شهید بهشتی تهران ضمن اشاره به نقوش هندسی، گیاهی و حیوانی  در آجرهای قلایچی بوکان گفت: نقوش هندسی عقلانیت پیشرفت مدنی است و تردید نکنید آنچه در این نقوش در مورد گیاه است مربوط به انقلاب کشاورزی و تکرار کننده نقش خورشید هستند.

دکتر صادقی افزود: در پشت  تصاویری که از گلها کشیده اند، نیروی فناناپذیر آفتاب را ستایش کرده اند، درخت برکت زندگی است که در تمام نقشه های برجسته ایران وجود دارد.

وی در ادامه نقش بز در آجرهای قلایچی بوکان را نماد دوره دامپروری دانست و خاطر نشان کرد: شاخ قوچ که بر روی سر شاه است نماد توانایی جنسی است چرا که شاه باید توانا باشد.

کارگردان صاحب سبک تئاتر از تکرار سه عنصر در آجرهای قلایچی بوکان خبر داد و گفت: عقاب، شیر و انسان یا ترکیبی از این سه عنصر در آجرها بارها تکرار شده اند که عقاب سلطان آسمان و شیر سلطان زمین است.

وی در ادامه افزود: سربند مردها تکرار حلقه خورشید است که بعدها به تاج پادشاهی تبدیل می شود و به معنی پذیرفتن سلطانی خورشید است، ریش نشانه  بزرگی ، چشمان درشت قدرت معنوی و موهای بلند نشان جوانی  است.

 دکتر صادقی در پایان تاکید کرد: نقوش آجرهای لعابدار قلایچی بیان کننده انسان کامل است که داری قدرت جسمی و روحی  است و همزمان نشان از اعتماد به نفس   فرهنگ و آدمهایی را نشان می دهد  که این آجرها را خلق کرده اند.

آجرهای لعابدار بوکان بازمانده از تمدن کهن و سه هزار ساله‌ی ماناییان   در دهه‌ی 60 خورشیدی به شیوه‌ای غیرقانونی از ایران بیرون بُرده شده بودند و بخشی از آن‌ها سر از مجموعه‌های خصوصی درآورده بود و بخش دیگر در نزد خانواده‌ای ایرانی در سوییس نگهداری می‌شد. آن‌ها می‌خواستند آجرها را به مجموعه‌داران بفروشند و از این راه به دارایی هنگفت و بادآورده‌ دست پیدا کنند، بدون آن‌که با خود اندیشیده باشند که میراث غارت‌شده از آنِ مردم ایران است نه دارایی شخصی آن‌ها.

آثاری که به نام آجرهای لعابدار بوکان می‌شناسیم    پس از ۳۰ سال به کشور بازگشتند و مدتی قبل برای اولین بار در زادگاه خود به مدت یک ماه   در معرض دید عموم گذاشته شدند.

#بوکان #آجرهای_لعابدار_قلایچی_بوکان #تمدن_مانا #تپه_قلایچی  #دکتر_قطب_الدین_صادقی